PCOS ภาวะถุงน้ำรังไข่หลายใบ

ภาวะถุงน้ำรังไข่หลายใบ หรือ (Polycystic Ovarian Syndrome : PCOS) เป็นความผิดปกติของระบบต่อมไร้ท่อหรือฮอร์โมนในร่างกายโดยจะพบซีสต์หรือถุงน้ำหลายใบในรังไข่ เมื่อซีสต์หรือถุงน้ำเข้าไปเบียดรังไข่ส่งผลให้การทำงานของรังไข่ผิดปกติ

สังเกตอาการเบื้องต้น

• ประจำเดือนเว้นช่วงนาน มาห่างกันมากกว่า 35 วัน หรือปีหนึ่งมีประจำเดือนไม่เกิน 6-8 ครั้ง
• รอบประจำเดือนขาด โดยไม่มาติดต่อกันนานเกิน 3 รอบในผู้หญิงที่ประจำเดือนมาปกติสม่ำเสมอหรือไม่มาติดต่อกัน 6 เดือนในผู้หญิงที่ประจำเดือนมาไม่สม่ำเสมอ แสดงถึงภาวะไม่ตกไข่เรื้อรัง
• ประจำเดือนมากะปริบกะปรอย หรือมามากเกินไป อาจทำให้เยื่อบุโพรงมดลูกหนาผิดปกติ
• มีฮอร์โมนเพศชายอยู่ในร่างกายมากเกินไป ทำให้เกิดภาวะขนดก สิวขึ้นมากกว่าปกติ ผิวมัน ศีรษะล้าน
• มีน้ำหนักมากเกิน ทำให้ดื้อต่ออินซูลิน เพิ่มอาการของภาวะถุงน้ำรังไข่หลายใบ (PCOS)

ความน่ากลัวของโรค

• มีบุตรยาก เนื่องจากภาวะไม่ตกไข่เรื้อรัง และหากตั้งครรภ์ได้ก็มีโอกาสแท้งบุตรในช่วง 3 เดือนแรก เบาหวานขณะตั้งครรภ์ ครรภ์เป็นพิษ ทารกเติบโตช้าขณะอยู่ในครรภ์
• เพิ่มความเสี่ยง การหนาตัวของเยื่อบุโพรงมดลูก มะเร็งเยื่อบุโพรงมดลูก มะเร็งเต้านม

แนวทางการป้องกัน

• ควบคุมน้ำหนักให้อยู่ในเกณฑ์ที่เหมาะสม
• รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ครบ 5 หมู่ เลี่ยงแป้งและอาหารไขมันสูง
• ออกกำลังกายให้สม่ำเสมอ
• ไม่เครียด ทำจิตใจให้แจ่มใส เพราะความเครียดทำให้ฮอร์โมนผิดปกติ

วิธีการรักษา

• ปรึกษาแพทย์เพื่อยืนยันการวินิจฉัยและการดูแลรักษาที่ถูกต้องเหมาะสม
• ควบคุมน้ำหนัก ควบคุมอาหาร เมื่อลดน้ำหนักได้ในเกณฑ์ปกติ การทำงานของฮอร์โมนในร่างกายจะกลับมาใกล้เคียงปกติประจำเดือนมาสม่ำเสมอ
• ทานยาตามคำสั่งแพทย์อย่างเคร่งครัด โดยผู้ที่ไม่ต้องการมีบุตรแพทย์อาจให้ทานฮอร์โมนช่วยให้ประจำเดือนมาสม่ำเสมอ ส่วนผู้ที่ต้องการมีบุตร แพทย์จะรักษาด้วยยากระตุ้นการตกไข่ หากไม่ได้ผลอาจต้องเข้ารับการผ่าตัดเพื่อกระตุ้นการตกไข่และการตั้งครรภ์
• ป้องกันภาวะแทรกซ้อนในระยะยาว ได้แก่ รักษาภาวะดื้ออินซูลิน ลดความเสี่ยงการเกิดโรคเบาหวาน โรคหัวใจและหลอดเลือด รักษาและป้องกันเยื่อบุโพรงมดลูกหนาตัว ฯลฯ
• ไม่เครียด ทำจิตใจให้แจ่มใส เพราะความเครียดทำให้ฮอร์โมนผิดปกติ

ที่มาข้อมูล: นพ. กฤษฎา ศรีธนภัครางกูร (มะเร็งนรีเวชวิทยา,สูติศาสตร์-นรีเวชวิทยา)

ติดตามช่องทางออนไลน์อื่น ๆ ของโรงพยาบาลบางปะกอก 3

Facebook : https://www.facebook.com/bangpakok3

LINE O/A : https://page.line.me/947ptrfh

YouTube : https://shorturl.asia/qjUJc

TikTok : https://shorturl.asia/dP5Z0