ภัยแฝงจากโซเดียม ที่ไม่ได้อยู่แค่เกลือ
โซเดียมแฝง หมายถึงโซเดียมที่แอบซ่อนอยู่ในอาหารที่ไม่คาดคิดว่าจะมีปริมาณโซเดียมสูง อาหารเหล่านี้อาจไม่ได้มีรสเค็มชัดเจน แต่ยังคงมีโซเดียมสูงพอที่จะส่งผลกระทบต่อสุขภาพหากบริโภคมากเกินไป โซเดียมแฝงมักพบในอาหารแปรรูป อาหารกึ่งสำเร็จรูป และอาหารขบเคี้ยวต่างๆ
โซเดียมแฝงในอาหารมาจากไหน?
- การแปรรูปอาหาร การแปรรูปอาหารเพื่อเพิ่มอายุการเก็บรักษาและปรับปรุงรสชาติเป็นหนึ่งในสาเหตุที่ทำให้มีการเติมโซเดียมในอาหาร เช่น ซุปกระป๋อง บะหมี่กึ่งสำเร็จรูป และอาหารแช่แข็ง
- การปรุงรส การใช้เครื่องปรุงรสต่างๆ ที่มีโซเดียมสูง เช่น ซอสถั่วเหลือง ซอสมะเขือเทศ และน้ำสลัด เป็นสาเหตุที่ทำให้มีโซเดียมแฝงในอาหาร
- การผลิตอาหาร กระบวนการผลิตอาหารบางประเภท เช่น เนื้อสัตว์แปรรูป (ไส้กรอก เบคอน) และผลิตภัณฑ์เบเกอรี่ มักมีการเติมโซเดียมเพื่อเพิ่มรสชาติและคงความสดใหม่ของอาหาร
ทั้งนี้ โซเดียมแฝงทำให้อาหารที่มีโซเดียมสูงบางชนิดอาจไม่มีรสเค็มเลย ซึ่งส่งผลให้ร่ายกายรับเข้าไปอย่างไม่รู้ตัว เช่น
- โมโนโซเดียมกลูตาเมต คือ ผงชูรสและผงปรุงรสที่อยู่ในอาหารต่างๆ น้ำซุป
- โซเดียมชอร์เบต เป็นสารกันเสียอยู่ในชีส โยเกิร์ต
- โซเดียมไบคาร์บอเนต คือ ผงฟู หรือเบกกิ้งโซดา ที่อยู่ในขนมอบ คุกกี้ และขนมปังต่างๆ
- โซเดียมเบนโซเอต เป็นสารกันบูด ซอส น้ำสลัด แยม
- โซเดียมไนไตรต์ สารทำให้เนื้อสัตว์มีสีแดงอมชมพู เช่น แฮม และไส้กรอก
- โซเดียมอัลจิเนต เป็นสารทำให้คงตัว มักอยู่ในเยลลี่ ไขมุก ไอศกรีม
โซเดียมแฝงสร้างผลกระทบต่อสุขภาพอะไรบ้าง?
- ไตวาย
- โรคกระดูกพรุน
- โรคความดันโลหิตสูง
- โรคหัวใจ
- โรคหลอดเลือดในสมอง
- โรคมะเร็งกระเพาะอาหาร
- โรคหอบหืด
แหล่งโซเดียมแฝงในอาหาร
- ขนมขบเคี้ยวและอาหารกึ่งสำเร็จรูป
- มันฝรั่งทอด ขนมอบกรอบ
- บะหมี่กึ่งสำเร็จรูป
- แครกเกอร์ และขนมขบเคี้ยวต่างๆ
- อาหารแปรรูป
- อาหารกระป๋อง เช่น ซุปกระป๋อง ผักกระป๋อง
- อาหารแช่แข็ง เช่น พิซซ่าแช่แข็ง นักเก็ตไก่
- ผลิตภัณฑ์จากเนื้อสัตว์แปรรูป เช่น แฮม ไส้กรอก เบคอน
- ซอสและเครื่องปรุงรส
- ซอสถั่วเหลือง ซอสมะเขือเทศ
- ซอสปรุงรสต่างๆ เช่น ซอสพริก ซอสบาร์บีคิว
- น้ำสลัด
- ขนมปังและผลิตภัณฑ์เบเกอรี่
- ขนมปัง
- เค้ก คุกกี้
- อาหารจานด่วนและอาหารจากร้านอาหาร
- เบอร์เกอร์ พิซซ่า ไก่ทอด
- อาหารจีนและอาหารจากร้านฟาสต์ฟู้ด
วิธีลดการบริโภคโซเดียมแฝง
- การอ่านฉลากโภชนาการ
ตรวจสอบปริมาณโซเดียมในอาหารที่ซื้อ หากพบว่าอาหารมีโซเดียมสูง ให้เลือกอาหารที่มีโซเดียมต่ำกว่า
เปรียบเทียบผลิตภัณฑ์จากหลายยี่ห้อ เพื่อเลือกผลิตภัณฑ์ที่มีโซเดียมต่ำที่สุด
- เลือกอาหารสดแทนอาหารแปรรูป
การเลือกอาหารสด เช่น ผักสด ผลไม้สด เนื้อสัตว์สด จะช่วยลดการบริโภคโซเดียมแฝงจากอาหารแปรรูป
- ปรุงอาหารที่บ้าน
การปรุงอาหารที่บ้านช่วยให้ควบคุมปริมาณโซเดียมที่ใช้ในการปรุงอาหารได้
ใช้เครื่องปรุงรสที่มีโซเดียมต่ำหรือไม่มีโซเดียม เช่น สมุนไพรและเครื่องเทศ
- ลดการใช้เครื่องปรุงรสที่มีโซเดียมสูง
ลดการใช้ซอสถั่วเหลือง ซอสมะเขือเทศ และซอสปรุงรสต่างๆ
ใช้น้ำมะนาวหรือน้ำส้มสายชูในการปรุงรสแทน
- เลือกอาหารจานด่วนอย่างระมัดระวัง
เลือกอาหารจานด่วนที่มีโซเดียมต่ำ หรือขอให้ร้านอาหารลดปริมาณเกลือในการปรุงอาหาร
การป้องกันผลกระทบจากโซเดียมแฝง
- การดูแลสุขภาพทั่วไป
การดูแลสุขภาพด้วยการออกกำลังกายสม่ำเสมอ การรับประทานอาหารที่สมดุล และการควบคุมน้ำหนักจะช่วยลดโอกาสการเกิดผลกระทบจากโซเดียมแฝง
- การรักษาสุขภาพจมูกและลำคอ
การรักษาความสะอาดของจมูกและลำคอโดยการล้างจมูกด้วยน้ำเกลือ และการรักษาโรคภูมิแพ้หรือการอักเสบในจมูก จะช่วยลดการนอนกรน
- การหลีกเลี่ยงปัจจัยกระตุ้น
การหลีกเลี่ยงแอลกอฮอล์ ยาสูบ และยานอนหลับก่อนเข้านอน จะช่วยลดโอกาสการนอนกรน
สรุป
โซเดียมแฝงเป็นปัญหาสุขภาพที่ไม่ควรมองข้าม เนื่องจากการบริโภคโซเดียมมากเกินไปสามารถนำไปสู่ปัญหาสุขภาพรุนแรงได้ การรู้จักแหล่งโซเดียมแฝงในอาหารและวิธีการลดการบริโภคโซเดียมจะช่วยให้เรามีสุขภาพที่ดีและป้องกันปัญหาสุขภาพในอนาคต การเปลี่ยนแปลงวิถีชีวิตเล็กน้อย เช่น การอ่านฉลากโภชนาการ การเลือกอาหารสด และการปรุงอาหารที่บ้าน สามารถช่วยลดการบริโภคโซเดียมและเสริมสร้างสุขภาพที่ดีให้กับร่างกาย
ที่มาข้อมูล : กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข
ติดตามช่องทางออนไลน์อื่น ๆ ของโรงพยาบาลบางปะกอก 3
Facebook : https://www.facebook.com/bangpakok3
LINE O/A : https://page.line.me/947ptrfh
YouTube : https://shorturl.asia/qjUJc
TikTok : https://shorturl.asia/dP5Z0
