ทำงานกลางแดด เจอฝุ่นควันบ่อย เสี่ยงเป็นต้อลมและต้อเนื้อ

ต้อลมและต้อเนื้อ

ต้อลม เป็นลักษณะอาการที่มีเนื้อนูนออกมาบริเวณเยื่อบุตาขาวข้างกระจกตาดำ ซึ่งถ้าอยู่บริเวณที่เยื่อบุตาขาวเราจะเรียกว่าต้อลม (pinguecula) ในส่วนของต้อเนื้อ (pterygium) เป็นภาวะที่ผังผืดของเยื่อบุตา เป็นเยื่อสีแดงยื่นเข้าไปสู่ตาดำ มักพบบริเวณหัวตามากกว่าหางตา ต้อเนื้อจะค่อย ๆ ลุกลามเข้าตาดำ จนค่อย ๆ ปิดรูม่านตา ซึ่งจะปิดบังการมองเห็นทำให้ตามัว

สาเหตุและการป้องกัน ต้อลมและต้อเนื้อเกิดจากการที่ดวงตาถูกแสงอัลตราไวโอเลต (UV) เป็นเวลาต่อเนื่องกันนาน ซึ่งแสง UV เป็นส่วนประกอบที่อยู่ในแสงแดดและอาจพบเป็นปริมาณมากในแสงจากหลอดไฟบางชนิด คนที่เป็นต้อลมและต้อเนื้อมักจะมีอาการตาแห้งร่วมด้วย ในบางครั้งอาจมีอาการเคืองตา แสบตาหรือตาแดงได้ ซึ่งส่วนใหญ่มักไม่ค่อยแสดงอาการ โรคนี้จึงมักเกิดกับผู้ที่ทำงานกลางแจ้ง วิธีการการป้องกันไม่ให้เป็นควรจะหลีกเลี่ยงแสงแดดและลมรวมทั้งฝุ่นละอองและควันที่จะกระทบกับดวงตาโดยตรง หรือหากมีความจำเป็นต้องออกทำงานกลางแจ้งควรใส่แว่นกันแดดไว้เสมอในเวลาออกกลางแจ้ง

การรักษา ในกรณีที่ไม่มีอาการผิดปกติ อาจไม่จำเป็นต้องให้การรักษา แต่หากมีอาการ เคืองตา ตาแดง อาจให้ยาหยอดตาเพื่อลดอาการ สำหรับต้อลมไม่ต้องทำการผ่าตัด แต่สำหรับต้อเนื้อถ้าเนื้อเยื่อเข้าไปจนถึงกลางกระจกตาจะทำให้บดบังการมองเห็นได้หรือเกิดอาการมัวจากการที่ต้อเนื้อดึงกระจกตาดำให้เกิดสายตาเอียง จักษุแพทย์จะพิจารณาผ่าตัดลอกต้อเนื้อออก หรือ ในกรณีที่ตาแดงอักเสบบ่อยๆ สามารถทำผ่าตัดลอกต้อเนื้อเพื่อให้ดูสวยงามขึ้น ในปัจจุบันการลอกต้อเนื้อมีหลายวิธี

• การลอกต้อเนื้อแบบ Bare sclera วิธีนี้จะเป็นการตัดเนื้อออกจากเยื่อตาขาวและลอกต้อส่วนที่ติดอยู่บนตาดำออก วิธีนี้มีอัตราการกลับมาเกิดซ้ำอีกเยอะมากส่วนใหญ่จะใช้ในผู้ป่วยที่มีอายุมากๆ หรือในผู้ป่วยที่ต้อเนื้อไม่เกิดการอักเสบ
   
• การลอกต้อเนื้อและใช้เยื่อบุตามาแปะ (Conjunctival graft) จะเป็นวิธีการผสมผสานในแบบที่ 1 ร่วมกับการตัดเอาเยื่อตาขาวจากด้านบนของลูกตา และนำมาแปะลงบริเวณตาขาวที่ได้รับการลอกต้อเนื้อออกไปและเย็บด้วยไหมหรือใช้ Fibrin glue ทำกราฟ วิธีการนี้เป็นวิธีที่ดีมากสามารถลดและป้องกันไม่ให้กลับมาเป็นซ้ำได้
   
• การลอกต้อเนื้อ และเอาเยื่อหุ้มรกมาแปะ (Amnion graft) จะเป็นวิธีที่ใช้เยื่อหุ้มรกซึ่งผ่านการเตรียมและเก็บรักษาไว้ มาแปะแทนเยื่อบุตา วิธีนี้ส่วนใหญ่ใช้ในกรณีที่เพิ่งเป็นครั้งแรก , มีต้อเนื้อขนาดใหญ่ , จำเป็นต้องเก็บเยื่อบุตาไว้รักษาโรคอื่น ในกรณีที่ต้อเนื้อขนาดใหญ่มากๆ การจะใช้เยื่อบุตาธรรมชาติอาจจะไม่พอ จึงต้องใช้เยื่อหุ้มรกมาแปะแทน ข้อดีวิธีนี้คือไม่ต้องลอกเยื่อบุตา แต่ความสวยงามจะน้อยกว่าการใช้เยื่อบุตาธรรมชาติของคนไข้